Wat ligt onder Champagne Vineyards
In grotten diep onder de grond in de Franse Champagnestreek liggen duizenden schelpen van 45 miljoen jaar oud, een site die onderzoekers omschrijven als 'zeldzaam en uitzonderlijk' - en die mogelijk de smaak van de lokale bubbels hebben beïnvloed.
"Het is mijn paradijs", zegt Patrice Legrand, een champagneproducent en eigenaar van de "Cave aux Coquillages" of Shell Cave, in het regionale park Montagne de Reims in het noordoosten van Frankrijk.
De 55-jarige Legrand, die ook amateur-paleontoloog is, verwierf de wijngaard begin jaren negentig en begon met het uitgraven van de grotten, die nu open zijn voor het publiek.
Gevangen in een dikke laag kalksteen, in ongeveer 250 meter (820 voet) ondergrondse galerijen, zijn duizenden schelpen die onaangetast zijn gebleven sinds hun plotselinge verdwijning om nog onbekende redenen.
Afgezien van koppotigen en kleine schelpjes, waarvan sommige microscopisch, die Legrand zorgvuldig heeft schoongemaakt en gecatalogiseerd, is de ster van het bezoek ongetwijfeld het Campaniles giganteum - buikpotigen met spiraalvormige buisvormige schelpen van 40 tot 60 centimeter (16 tot 24 inch) lang.
In het Lutetiaanse tijdperk, of tussen 47,8 en 41,2 miljoen jaar geleden - en ongeveer 40 miljoen jaar voor de opkomst van Homo Sapiens - “was de Champagnestreek bedekt met een warme zee en had het een tropisch klimaat”, zei Legrand in de kronkelende galerijen die tot 28 meter (60 voet) onder de grond zijn.
'Dit zijn geen fossielen als zodanig, omdat ze in werkelijkheid niet gefossiliseerd zijn. De homogeniteit van het verkalkte gesteente en de ondoordringbare kleilaag leidden tot deze conservering ”, zegt Legrand, wijzend op de schelpen, die van binnen glad zijn en van buiten een parelmoerachtige glans hebben.
Patrice Legrand, een wijnbouwer en amateur-paleontoloog kijkt naar de bewaarde schelpen © AFP PHOTO / FRANCOIS NASCIMBENI
Link naar champagne
Legrand heeft zo'n 300 soorten gecatalogiseerd. En zijn werk trok de aandacht van Franse en Belgische onderzoekers.
'Deze site heeft ons een kijkje in het verleden gegeven', zegt Didier Merle van het Natuurhistorisch Museum in Parijs, die de site verschillende keren heeft bezocht.
"Het is uitzonderlijk omdat je een grote hoeveelheid Campaniles giganteum kunt vinden. Zo hebben we de evolutie van de schelpdieren, het milieu en de biodiversiteit van het tijdperk beter kunnen begrijpen. ”
Hij zegt dat er “niet meer veel sites uit dit tijdperk zijn vanwege verstedelijking. Deze is zeldzaam vanuit het oogpunt van het geologische erfgoed en we moeten het behouden. '
De grotten, waar oude schelpen de champagneflessen hebben vervangen, trokken vorig jaar ongeveer 7.000 bezoekers.
Op sommige plaatsen zitten de schelpen aan elkaar vast in een verwarde klomp.
"Je hebt geduld nodig als je schelpen vindt: je haalt ze eruit in een blok, het is de beste manier om ze niet te beschadigen", zegt Legrand, die sinds 1997 onvermoeibaar aan het graven is, met behulp van enkele basishulpmiddelen zoals een elektrische jackhammer .
"The Digger" zoals zijn buren hem noemen, brengt zijn dagen door in de koele ondergrondse galerijen als "een echte jongen" verblind door de overvloed aan schelpen.
De schelpen zijn 'onuitputtelijk, zelfs beangstigend. Ik heb nooit de tijd om ze allemaal uit te graven, ik laat ze achter voor toekomstige generaties. ”
Naast rondleidingen kunnen toeristen proeverijen ontvangen om de link te laten zien tussen de zeesedimenten, de wijngaarden en de champagnes van dat specifieke deel van de regio, waaronder het eigen merk Legrand Latour van de eigenaar.
"Schelpen houden het mariene jodium vast en geven het alleen af wanneer het oplost", legt Legrand uit, die een champagne heeft ontwikkeld met een laag suikergehalte dat specifiek is voor de regio.
'En dat gaat heel goed met schelpdieren, zoals oesters', voegt hij er glimlachend aan toe.
