Kunst in Singapore: toen en nu
Voor een natiestaat die pas onlangs zijn 48e jaar van onafhankelijkheid vierde, lijkt het misschien voorbarig om te proberen vast te stellen hoever we zijn gekomen op het gebied van de ontwikkeling van onze kunstscène. Dit is vooral zo omdat openheid en gemak van reizen naar het buitenland een waardering mogelijk maken voor het kunsterfgoed van de mooiste culturele hoofdsteden van de wereld. Deze kunsthoofdsteden, die een zekere levensduur hebben in hun kunstgeschiedenis, lijken de norm te hebben bepaald op een geeuwafstand die voor hen ligt.
Echter, als een natiestaat die eraan gewend is geraakt om boven onze gewichtsklasse uit te stijgen in termen van onze economische ontwikkeling, is het misschien tijd om te kijken hoe vastberaden we zijn geworden in termen van onze kunstscene.
Het unieke van Singapore ligt in de gezamenlijke overheidsbetrokkenheid die de speerpunt is van veel van de succesvolle initiatieven van ons land. Evenzo is de kunstscene in Singapore versterkt door doelbewust overheidsingrijpen.
Iets meer dan twintig jaar geleden ontstond de aanzet voor de ontwikkeling van de kunstscène. Onder leiding van de voormalige president en vice-premier, de heer Ong Teng Cheong, werd in het rapport van de Adviesraad Cultuur en Kunsten (ACCA) uit 1989 de oprichting van belangrijke kunstinstellingen en kunstinfrastructuur voorgeschreven. Voorafgaand aan dit rapport kon het kunst- en cultuurklimaat van Singapore worden omschreven als ontluikend, zelfs als het een ‘kale woestenij’ wordt genoemd.
In 2000 werd de visie voor ‘Renaissance Singapore’ onthuld in het Renaissance City Plan (RCP). Dit plan maakte duidelijk dat er meer aandacht moet worden besteed aan het ‘software’ aspect van cultuur en kunst (rekening houdend met het feit dat ‘hardware’ infrastructuur is opgezet sinds de publicatie van het ACCA-rapport). De RCP heeft drie fasen doorlopen, waarbij de meest recente RCP III de aandacht vestigde op inhoud van eigen bodem en op de noodzaak om dergelijke inhoud internationaal te presenteren. Meer recent bevestigt het Report of the Arts and Culture Strategic Review de grote vooruitgang die op het gebied van kunst is geboekt als gevolg van de ACCA en RCP's, en herhaalt het belang van kunst en cultuur bij het smeden van een nationale identiteit.
De inspanningen van de regering van Singapore bij het uitvoeren van de RCP's en bij het creëren van een bloeiend kunstlandschap zijn aantoonbaar formidabel geweest. Binnen twee decennia zijn opmerkelijke instellingen zoals de National Arts Council (NAC) en het Singapore Art Museum opgericht (respectievelijk in de jaren 1991 en 1996). Naast andere doelstellingen verstrekt de NAC directe financiering aan opkomende en gevestigde kunstorganisaties, evenals verschillende beurzen om kunstbeoefenaars te ondersteunen. De NAC organiseert ook het jaarlijkse Singapore Arts Festival, een maand lang feest met theaterkunst, dans, muziek en beeldende kunst.
Het Singapore Art Museum herbergt momenteel een toonaangevende collectie moderne en hedendaagse Zuidoost-Aziatische kunstwerken. De Esplanade voldeed aan een belangrijke aanbeveling van het ACCA-rapport en opende in 2002 als centrum voor podiumkunsten.
Het Singapore Art Museum
Het Singapore Tyler Print Institute (STPI) werd ook opgericht in 2002. De STPI is opgezet als een beoogde samenwerking met de gerenommeerde Amerikaanse graficus Kenneth E. Tyler. Als resultaat van onderhandelingen die werden gevoerd door de National Heritage Board en de Singapore Tourism Board, was STPI oorspronkelijk bedoeld als bedrijf onder het ministerie van Informatie, Communicatie en Kunst. Momenteel is STPI een internationale uitgever en dealer van kunstafdrukken en werken op papier, en heeft het ook een galerieruimte met hedendaagse kunst. Onder de vlag van het buitenland nam STPI onlangs voor het eerst deel aan Art Basel, de toonaangevende internationale kunstbeurs (en met name als de eerste galerie in Singapore die daarvoor werd uitgenodigd).
Singapore Tyler Print Institute
Naast de vorderingen die de Singaporese regering heeft gemaakt op het gebied van kunst, is de oprichting van onafhankelijke kunstinitiatieven zoals The Artists Village en 5th Passage het vermelden waard. The Artists Village werd in 1988 opgericht door de hedendaagse kunstenaar Tang Da Wu en was de eerste kunstenaarskolonie in Singapore. Kunstenaars zoals Lee Wen (deelnemer aan de Singapore Biennale dit jaar) en Amanda Heng waren de belangrijkste kunstenaars die geassocieerd werden met het Artists Village. De kunstenaars Suzann Victor, Susie Lingham en Han Ling vormden in 1991 de 5e Passage. Hoewel de 5e Passage niet langer als entiteit bestaat, werd een van de oprichters, Susie Lingham, onlangs benoemd tot directeur van het Singapore Art Museum. Een alternatieve ruimte voor kunst bestond ook in The Substation (gevormd in 1990 en dateert van vóór de NAC), aangestuurd door de lokale toneelschrijver Kuo Pao Kun. Van deze baanbrekende geesten binnen onze lokale kunstgemeenschap kan worden gezegd dat ze in een vroeg stadium de door de RCP's bepleitte artistieke identiteit hebben willen creëren.
The Artists Village
Momenteel zouden cultuurliefhebbers hier zeker de starburst van kunstevenementen op hun kalender waarderen dan in vergelijking met twee decennia geleden.
Een biënnale is een grote (niet-commerciële) tentoonstelling van hedendaagse kunst die om de twee jaar wordt gehouden en wordt gezien als een prestigieus evenement waar alleen geselecteerde kunstenaars voor worden uitgenodigd. De Biënnale van Venetië werd opgericht in 1895 en zette het stempel voor toekomstige biënnales als een vooraanstaande kunsttentoonstelling.De komende Singapore Biënnale (georganiseerd door het Singapore Art Museum en dit jaar voor de vierde keer gepresenteerd) dient als een platform voor lokale en regionale hedendaagse kunstenaars om een wereldwijd publiek aan te spreken.
Een kunstbeurs is specifiek toegespitst op de verkoop van kunst, en de aanwezigheid van kunstbeurzen geeft aantoonbaar een zekere levendigheid aan de kunstmarkt. Art Stage Singapore, voor het eerst gehouden in 2011, creëert een netwerkplatform voor galeristen, kunstenaars en privéverzamelaars. Art Stage Singapore pronkt met de slogan "We are Asia" en wil een internationale showcase van Aziatische hedendaagse kunst bieden. Voor een meer portemonnee-vriendelijke optie, belooft de Affordable Art Fair (gepland in november) een tentoonstelling van hedendaagse kunst met een divers scala aan kunstenaars en prijsklassen.
De wildgroei van commerciële kunstgalerijen in de afgelopen twintig jaar heeft mogelijk bijgedragen aan de toegenomen drukte op de lokale kunstmarkt. Daarnaast werd in 2012 met steun van de overheid Gillman Barracks gelanceerd. Gillman Barracks wordt aangekondigd als een knooppunt voor hedendaagse kunst in Azië. Gelegen op een terrein van 6,4 hectare, beschikt dit project over een cluster van internationale galerijen en kunstenaarsateliers. Gillman Barracks zal ook het Centre for Contemporary Art huisvesten, een centrum dat onderwijs en onderzoek in de kunst wil bevorderen.
Gillman Barracks - The Contemporary Art Destination in Azië
Verder vooruit kijkend, zal de National Art Gallery in 2015 worden geopend. Met een speciale focus op Zuidoost-Aziatische kunst, zal de National Art Gallery kunstenaars uit de regio presenteren. Werken van gerenommeerde kunstenaars zoals Wu Guanzhong, Chen Wen Hsi en Cheong Soo Pieng beslaan 60.000 vierkante meter aan galerieruimte en zullen op grotere schaal dan ooit tevoren in Singapore worden tentoongesteld. Het is te hopen dat dit monumentale kunstmuseum de parel in de kroon zal zijn onder de kunst die in de regio te zien is.
Uit deze vogelvlucht van de veranderingen die zijn aangebracht in het artistieke landschap van Singapore, is het duidelijk dat de mogelijkheden voor toegang tot kunst de afgelopen twee decennia exponentieel zijn toegenomen. Er zijn nu veel invalshoeken voor het waarderen van kunst in Singapore - eigenlijk komt het neer op een kwestie van de keuze van de kijker.
