Chinese hedendaagse architectuur: herinterpretatie van traditionele ontwerpen in het moderne, stedelijke China

Een vogelnest, een laars, een broek - sommige van de meest beruchte hedendaagse gebouwen van China lijken meer op alledaagse voorwerpen dan op gebouwen. En samen hebben ze de wens van China belichaamd, gedurende de laatste bouwhausse, om zijn supermachtstatus te laten gelden door middel van een buitengewoon gebouwde omgeving.

Maar deze flamboyante benadering van design staat op het punt te veranderen. De Communistische Partij heeft onlangs offensieven aangekondigd tegen 'bizarre' architectuur en Beijing heeft regels onthuld die het moeilijker maken voor 'vreemde' gebouwen om bouwvergunning te krijgen. In de nieuwe richtlijnen, die vorig jaar in een verklaring van de Chinese staatsraad zijn vrijgegeven, is een verbod op gebouwen zonder karakter of cultureel erfgoed opgenomen. In plaats daarvan roept de richtlijn gebouwen op die "economisch, groen en mooi" zijn.

De aankondiging maakte furore in de architectuur- en designwereld en werd veelvuldig gerapporteerd in de internationale media. Maar voor veel Chinese architectenbureaus was het decreet verre van revolutionair: lokale studio's ontwerpen al jaren stilletjes ingetogen gebouwen die gevoelig zijn voor hun historische en stedelijke context.

Het herenhuis Haiting Villa in Beijing van Arch Studio combineert een evenwicht tussen houtlagen en extra interieurs.

Yung Ho Chang, een vroege pionier op het gebied van hedendaagse Chinese architectuur, richtte in 1993 het eerste particuliere architectenbureau van China op, Atelier FCJZ, en heeft lang de nadruk gelegd op de behoefte aan een architectonische volkstaal die geworteld is in China. "Tegenwoordig hebben we te veel gebouwen in China die er aan de buitenkant misschien modieus uitzien ... en helemaal niet verbonden zijn met hun omgeving", vertelde de architect me in 2012.

De beroemdste residentie van Chang is het Split House. Het werd onthuld op de Biënnale van Venetië in 2002 als onderdeel van Pan Shi Yi's Commune by the Great Wall en was een van de eerste projecten van zijn omvang die meer op Aziatische ontwerpers dan op westerse 'starchitects' vertrouwde. Gelegen op een steile helling, is het letterlijk in tweeën gedeeld, met een korte glazen brug die de twee zijden verbindt en een V-vormig plan vormt dat uitkomt op de heuvel. In veel opzichten is het huis de kijk van Chang op de traditionele Chinese binnenplaats. "Als je het van buitenaf ziet, lijkt het huis ingetrokken, net als elk ander binnenplaatshuis", beschrijft Chang, "Maar van binnen besef je dat het in feite volledig openstaat voor de natuur".

Wang Shu, een andere pionier op het gebied van hedendaags Chinees design, richtte in 1997 samen met zijn vrouw Lu Wenyu zijn studio in Hangzhou op, met zijn vrouw Lu Wenyu, met als uitdrukkelijk doel om terug te keren naar traditionele vakmanschapstechnieken. De architect, die later de Pritzker-prijs voor architectuur ontving, reisde bijna een decennium naar het platteland naar afgelegen dorpen om meer te weten te komen over traditionele bouwtechnieken en hij verwerkte traditionele motieven en materialen zoals bamboe, hout en gerecyclede bakstenen in zijn eigen ontwerpen.

META-project's Courtyard by the Sea past een traditionele woning aan aan een moderne levensstijl

Een van zijn vroege residentiële projecten, de verticale binnenplaats, verwijst ook naar historische steegjes en huizen op de binnenplaats. Wang nam de traditionele bouwtypologie over door de vierhoek op zijn kant te draaien en op elke verdieping binnenplaatsen met dubbele hoogte te creëren. 'Elke familie heeft een binnenplaats en een dak', zegt Wang over het project. "En hoewel het gebouw 100 meter hoog is, behoudt het nog steeds het gevoel van slechts twee verdiepingen hoog te leven".

Dit detail is belangrijk voor Wang, die gelooft dat veel van de moderne architectuur te veel bezig is met het gebouw en niet met de bewoners en hoe ze daadwerkelijk leven en voelen. Bouwen op menselijke schaal blijft cruciaal gezien de snelle verstedelijkingssnelheid van China en de enorme ballonvaart. En, in de voetsporen van de vroege pioniers, pakken een aantal ontwerpstudio's deze en andere uitdagingen aan door te putten uit de Chinese volkstaal.

ZAO / standaardarchitectuur die is gevestigd in Beijing, heeft onlangs het Micro Yuan'er-project voltooid, een initiatief voor adaptief hergebruik dat een reeks microruimtes, een kinderbibliotheek, een kunstruimte, een dansstudio en een ambachtsstudio introduceert in de bruisende buurt en daardoor probeert de vele lagen van traditionele hutong (een steeg of steeg in een traditionele woonwijk van een Chinese stad, vooral Beijing) te behouden.

De houding ten opzichte van de woningen op de binnenplaats van Peking is typisch heen en weer geslingerd tussen totale uitroeiing en een soort statisch behoud. Met dit project wilde Zhang Ke, grondlegger van de standaardarchitectuur, in plaats daarvan de unieke topografie van wonen op de binnenplaats herkennen die zich in de afgelopen 60 jaar in Beijing heeft ontwikkeld, en hij beschouwt het project als een verklaring over hoe China zijn stadsgeschiedenis moet behandelen. “Al met al behouden, behouden en behouden [de vele componenten] de bijzondere kwaliteit van deze grote rommelige binnenplaats”, zegt hij. “Het wordt een plek waar mensen zich aan gewend voelen, maar ze beseffen duidelijk dat er iets eigentijds aan de hand is”.

Het bezoekerscentrum van de Niyang-rivier in Tibet, door ZAO / standaardarchitectuur

Zhang is van mening dat een nieuwe voorstelling van de binnenplaats, die het middelpunt is van de traditionele Chinese cultuur, kan helpen de nieuwe bouwfase van China voort te stuwen."Ik denk dat het een nieuwe revolutie in de stadsvernieuwing in China kan veroorzaken als we beginnen met binnenplaatsen - de traditionele wooneenheden - een biologische studie waarbij je genetisch onderzoek doet naar cellen en nieuwe levensvormen kunnen creëren".

Als het gaat om luxe woningen, vermijden lokale ontwerpstudio's ook herenhuizen in Amerikaanse buitenwijken en herinterpreteren ze in plaats daarvan traditionele Chinese woningen voor hedendaagse levensstijlen. Studio META-Project, gevestigd in Peking, heeft onlangs een renovatie van Courtyard near West Sea voltooid voor een klant die wilde dat het gebouw een verscheidenheid aan programma's zou kunnen huisvesten, waaronder een theehuis, eet- en feestruimte, kantoor- en woonruimtes. De oplossing van het bedrijf was een ontwerp dat beweegt tussen de traditionele, introverte kwaliteiten van een binnenplaats en eigentijdse, extraverte ruimtes die sociale interactie stimuleren. "Interventie in de hutongs moet gebaseerd zijn op het ware begrip van leven en cultuur ... in plaats van rigide bescherming voor het fysieke uiterlijk", zegt de studio.

Zelfs de industriële architectuur van China verwijst naar de geschiedenis. De Arch Studio van Peking is misschien het best bekend om de Haitang Villa, een elegant herenhuis dat binnen- en buitenruimtes combineert en de gelaagdheid van hout in evenwicht brengt met extra interieurs. Maar het bedrijf heeft onlangs ook een biologische boerderij van 60.000 vierkante voet in Tangshan voltooid die wordt beïnvloed door traditionele gebouwen op de binnenplaats.

Het idee van het bedrijf was om een ​​uitvergrote versie van een binnenhuis te maken met een zelfstandige en flexibele werkruimte die een harmonieuze verbinding vormde met de omliggende vlakke velden. De resulterende structuur bestaat uit materiaalopslag, een molen, een olieperserij en een verpakkingsruimte. Er is een externe gang aan de grens van het gebouw die de vier gebieden met elkaar verbindt en een binnenplaats die willekeurig rond het gebouw loopt en licht en lucht binnenlaat. De structuur zit ook in een cementbasis van 60 cm, een methode om het hout vochtbestendig te maken, waardoor het lijkt alsof de boerderij zacht boven de velden zweeft.

"Ik denk dat de huidige status-quo van China, met meer reflectie en mogelijkheden, nog spannender is dan de voorgaande periode van wilde ontwikkeling", zegt Zhang Ke. Subtiele architectuur haalt misschien niet de krantenkoppen, maar overleeft wel de meer opzichtige ontwerpen. En met steun van de Chinese overheid aan projecten die terughoudendheid en culturele specificiteit vertonen, kan de volgende fase van de bouw uiteindelijk leiden tot duurzamere structuren die het leven verbeteren van degenen die er wonen en ermee omgaan.

Dit artikel is voor het eerst gepubliceerd in Palace 19.