Interview: kunstenaar Jane Lee
De Singaporese kunstenaar Jane Lee staat bekend om haar vernieuwende werk in schilderijen. Ze zet het traditionele medium voortdurend op zijn kop en onderzoekt nieuwe mogelijkheden om schilderijen als kunstwerken te presenteren, onbeperkt door de grenzen van het canvas.
Voor haar onlangs voltooide residentie bij het Singapore Tyler Print Institute (STPI), stopte Jane met schilderen om te experimenteren met andere media en heeft ze een nieuw oeuvre gecreëerd dat het publiek dat bekend is met haar eerdere werken zal verrassen en verrassen.
Art Republik gaat zitten met Jane om meer te weten te komen over haar liefde voor schilderen, de evolutie van haar werk door de jaren heen, en haar show 'Freely Freely' bij STPI, die eerder dit jaar tijdens de Singapore Art Week zal plaatsvinden.
Status, 2009
Hoe is uw werk door de jaren heen geëvolueerd? Wat verandert je werk van stuk tot stuk?
Ik had geen idee dat ik fulltime kunstenaar zou worden; Ik had modeontwerper willen worden. Dus hoe dan ook, ik ben begonnen met schilderen. Het idee van schilderen is dat het een tweedimensionaal object aan de muur is, maar ik zag mijn schilderij geleidelijk aan als installaties. Voor mij maakt de muur waarop het schilderij is gemonteerd deel uit van het werk omdat alles wat er om het schilderij heen in wisselwerking staat.
Wat maakt schilderen zo aantrekkelijk om in te werken?
Ik hou van kleur en ik hou van het gevoel om met verf te spelen. Zelfs de geur van verf spreekt me aan. Ongeveer 10 jaar geleden, toen ik serieus begon te schilderen, begon ik me af te vragen wat de essentie van schilderen was. Ik vroeg me af of er andere manieren waren om schilderijen te maken, en keek naar het traditionele proces en de technieken die bij het maken van een schilderij betrokken waren. Zo begon ik met het medium te spelen.
Caged Birds, 2015
Kun je ons door het proces van het maken van een kunstwerk leiden, van het concept tot de uitvoering?
Ik ben echt een hands-on persoon. Toen ik voor het eerst op de traditionele manier begon te schilderen, had ik veel gepland en ging ik zitten om composities voor mijn werken te maken. Dit veranderde allemaal in 1999, toen ik naar Londen ging om meer te weten te komen over hedendaagse kunst. Ik woonde een workshop bij waar de docent verf op papier op de vloer gooide en de klas de opdracht gaf om gewoon te spelen. Dat was voor mij een eye-opener. En dat werd wat ik wilde doen. Ik realiseerde me dat tegen de tijd dat ik alles gepland had, er echt geen leven meer zou zijn in het werk. Ik begon meer met mijn instinct te gaan en te spelen.
Hoe weet je wanneer een kunstwerk af is?
Ik neem aan dat een kunstwerk nooit echt af kan zijn. Als een werk tegen me spreekt, is het klaar. Het is emotioneler dan intellectueel. Ik praat veel met mijn schilderij. Het is een interactief proces. Schilderijen leven op een manier, ook al praten ze niet. Ze hebben bepaalde neigingen. Er is een soort onderhandeling gaande tussen de kunstenaar en het werk tijdens het maken van kunst.
Set Me Free VI, 2015
Hoe kies je de tools die je gebruikt om je kunstwerken te maken?
Schilderijen worden traditioneel gemaakt met kwasten en vertellen vaker wel dan niet een verhaal. Ik vind gereedschappen uit mijn dagelijks leven, zoals keukengerei, om mijn kunst te maken.
Kun je ons helpen bij het maken van een kunstwerk?
Nou, als ik 's ochtends bij mijn studio kom, voel ik me misschien best gelukkig en wil ik felrood gebruiken, maar naarmate de dag vordert en ik misschien naar liedjes luister, kan mijn humeur veranderen en dan mijn schilderij kan een beetje donker worden. Ik dwing niet om iets te laten gebeuren. In zekere zin hangt de ontwikkeling van een werk af van hoe ik me op een bepaalde dag voel.
Hoe lang duurt het om een kunstwerk af te maken?
Voor grote werken kan het zes maanden tot een jaar duren. Soms werk ik aan een stuk en dan halverwege is er geen energiestroom en daarom zou ik het voorlopig opzij zetten en er later op terugkomen.
Coiling VI, 2015
Gooi je werken weg?
Veel.
Hoe bepaal je wat je wilt bewaren?
Je weet het gewoon.
Is het proces van het maken van uw kunstwerk belangrijker dan het uiterlijk van het eindproduct?
Ik zou zeggen dat als het niet 100% is, het proces 80% telt en het eindproduct 20% telt.
Wil je dat mensen nieuwsgierig zijn naar het proces?
Natuurlijk. Het zou geweldig zijn om verder te kijken dan het oppervlak en de kleuren. Ik wil dat ze meer vragen stellen over schilderen als medium en over het proces van schilderen.
100 gezichten, 2014
Kun je praten over je dagelijkse routine als artiest?
Ik begin mijn dag met yoga en meditatie. Dat is belangrijk om me meer op mezelf af te stemmen. Daarna ga ik naar mijn atelier en begin te werken. Hoe ik werk is afhankelijk van de deadlines die ik heb. Als ik haast heb en heel intensief moet werken, bijvoorbeeld voor een solo-show, zou ik dan weigeren om na lange tijd weer de studio in te gaan. Dat gezegd hebbende, is mijn geest altijd aan het denken, rondkijken, op zoek naar inspiratie uit mijn dagelijks leven, of het nu een ochtendwandeling is of een gesprek met iemand.
Zoekt u inspiratie om naar het museum te gaan of de tentoonstellingen van andere kunstenaars bij te wonen?
Sterker nog, ik vermijd te veel van het werk van andere artiesten te zien. Als je te veel ziet, sijpelen bepaalde dingen die ik leuk vind, onbewust in mijn werk. Het dagelijkse leven is mijn inspiratiebron, of het nu een ochtendwandeling is of een gesprek met iemand. Dingen die ik om me heen zie, wat mensen zeggen - dit zijn de kleine dingen die mijn inspiratiebronnen zijn.
Had je artiesten waar je naar opkeek toen je net begon?
Dat zou Robert Ryman zijn. Het fascinerende aan hem is dat hij geen schilder is door opleiding. Ik denk dat hij, omdat hij niet de last heeft om te weten wat een schilder moet doen, met zijn verfrissende kunstwerken kan komen.
Awakening, 2015
Maar denk je dat het belangrijk is om eerst de basis te leren?
Ik denk dat fundamentele kennis een schilder goed kan dienen bij het verschaffen van technische knowhow, zoals bij het mengen van kleuren. Als deze vaardigheden echter eenmaal zijn geleerd, kan er waarschijnlijk pas iets nieuws worden gecreëerd als ze worden verwijderd.
Wat komt eerst: de titels van uw schilderijen of de schilderijen zelf? Hoe werken de titels, zoals 'Status' (2009) die zich in de permanente collectie van het Singapore Art Museum bevindt of '100 Faces' (2014), die tijdens uw solotentoonstelling in Sundaram Tagore Gallery, Singapore worden getoond, samen met uw schilderijen om communiceren met het publiek?
Met ‘Status’ betwijfelde ik de status van het schilderij. Een van de curatoren van de Biënnale van Singapore 2008 vertelde me dat ik de enige schilder zou zijn die zou exposeren. Dat gesprek bleef bij me. Ik vond het verrassend dat er zo weinig schilders in de kunstscene waren toen de meeste kunstenaars waarschijnlijk begonnen met het opleiden van schilders. Ik dacht toen dat schilderen als medium misschien wel dood was en er geen speelruimte meer in was. Het kunstwerk is een verkenning van de staat van de schilderkunst in de regionale hedendaagse kunstscene.
Met '100 gezichten' herinner ik me dat ik dacht dat mensen graag grote schilderijen wilden tonen die erg zwaar waren. Ik besloot mijn werk op te splitsen in 100 kleinere en minder zware stukken die in een groot schilderij konden worden samengevoegd. Daarnaast was het ook een commentaar op hoe een schilderij veel gezichten kan hebben, of dat er veel manieren kunnen zijn om een schilderij te maken, en verder dat mensen verschillende karakters hebben die ontstaan in gezelschap van verschillende mensen.
Deel je deze verhalen over het maken van deze kunstwerken met het grote publiek?
Normaal gesproken zou ik niet delen, maar als mensen het zouden vragen, zou ik dat graag doen. Ik wil de kijker niet te veel opleggen en dicteren wat ze in de kunstwerken zien.
Even een moment, 2015
Laten we het hebben over uw nieuwe werken bij STPI, die niet gericht zijn op schilderijen. Het is een nieuwe richting voor jou. Is dit een bewuste beslissing?
Ik had al een tijdje willen stoppen met schilderen, maar had geen excuus gevonden om dat te doen. Ik dacht dat dit een goede kans zou zijn om alles behalve schilderen te verkennen en goed gebruik te maken van de faciliteiten van STPI. Het was een goede timing dat ik op dit moment was uitgenodigd.
Waarom de titel ‘Vrij, vrij’?
Ik wilde een positieve titel voor de show. Mijn benadering om mijn kunst te maken is een gelukkige. Opgesloten zijn en vrij zijn zijn twee thema's in de tentoonstelling. Bij de ‘Coiling’ -serie kan het proces van het oprollen van het papier bijvoorbeeld het gevoel geven vast te zitten. De pinnen in de spoelen geven een sterkere visuele uitdrukking van vastzitten. Op sommige werken zitten vogels op de pinnen, die kunnen worden gezien als symbolen van vrijheid.
Naast papierwerk werkte je ook met acryl in de show. Hoe is dat zo gekomen?
Het team van STPI staat erg open voor ideeën. Ik besloot om vrij te experimenteren en heb video en animatie toegevoegd, evenals gecombineerd papier met andere media, zoals papier met geluid en papier met acryl.
Hoe heeft het team van STPI uw artistieke praktijk gestimuleerd?
Het grootste deel van mijn carrière heb ik alleen in mijn studio gewerkt. Vaak, als ik deze kleine gekke ideeën heb, als ik het alleen ben, zou het moeilijk zijn en kan het langer duren en kom ik er niet aan om eraan te werken. Werken bij STPI heeft me uit mijn comfortzone gehaald. Het bekwame team van mensen hier heeft me geholpen te brainstormen en mogelijkheden te zien, en mijn ideeën konden in zeer korte tijd worden gerealiseerd.
Denk je dat je na deze show je praktijk anders zult benaderen?
Ik ben een schilder in hart en nieren, en er is nog ruimte om met verf te spelen. Wat voor soort schilderij en of het vergelijkbaar zal zijn met wat ik heb gedaan, weet ik niet zeker. Wat ik hier bij STPI heb ontdekt, zou zeker enige impact hebben, maar ik kan op dit moment echt niet antwoorden wat ik zou doen. Ik hou van het idee om het niet te weten. Als ik het al weet, zou ik het niet doen. Ik wil de kijker opwinden en verrukken, maar om dat te doen, moet ik dat eerst voor mezelf doen.
Verhaalcredits
Tekst door Nadya Wang
Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd in Art Republik.
Afbeeldingen met dank aan STPI
